Je kent het wel, van jezelf of van je cliënten. We proberen vrijwel allemaal controle te houden over ons leven. Overgave is een van de moeilijkste dingen. Afhankelijk van je karakterstructuur is het voor de één wellicht een groter thema dan voor de ander maar toch. Iedereen heeft er mee te maken. Voor mij is het een groot thema.
Sinds ik bewust bezig ben met mijn persoonlijke groei, ken ik het en ben ik me er groeiend bewust van. En toch ontdekte ik onlangs weer een nieuw aspect ervan. Of herontdekte, want zo gaat het ook vaak bij mij. Waar ging het om: Het ging over de manier waaróp ik de controle probeer te houden en daarin herken ik een heel oud patroon. Vorig jaar overleed mijn vader en van de erfenis kocht ik een huisje op een chaletpark hier in de buurt. Lekker weg van het werk, in de natuur. De idylle raakte al snel verstoord omdat de eigenaar van het park heel andere ideeën heeft over een prettig en rustig park dan ik, zo bleek al snel. Het effect: overlast, heel veel overlast. Nu zit ik dus met een conflict. Afgezien van het feit dat ik de idylle nog niet los kan laten, alles heeft zijn tijd nodig, merk ik dat ik grote moeite heb om het conflict met de parkeigenaar echt aan te gaan. Te zeggen wat ik vind, eisen te stellen en hier helemaal voor te gaan staan. Ik ben dit gaan onderzoeken en kwam tot het besef dat dit te maken heeft met mijn behoefte om altijd met de ander in (goed) contact te blijven, hoe slecht de relatie ook voor me is. Een vriendin vroeg verbaasd “Maar je hebt toch helemaal geen (vriendschappelijke) relatie met hem?” Die vraag maakte me wakker. Ja, wat moet ik nou van die man? Wil ik dat hij me aardig blijft vinden? Nou nee, niet persoonlijk. Mijn zelfbeeld hangt daar niet vanaf. Waarom dan wel?
Het zit zo: me voorstellend hoe het zou voelen als de prettige relatie verbroken zou zijn, voelde ik me heel, heel erg bang worden. Ik zou dan helemaal geen grip meer op de situatie hebben of op de goede man zelf. Ook besefte ik dat ik die grip al lang niet meer heb, sterker nog, nooit heb gehad en dat de relatie, en de controle beiden illusies zijn. De herkenning schokte me. Als kind deed ik alles om de relatie met vriendinnetjes goed te houden. Op school werd ik gepest en ook daarin voelde ik me heel erg onveilig. Maar overal aan ten grondslag ligt een ‘angstig ambivalent’ gehecht meisje, met een ‘gepreoccupeerde’ moeder, wiens grootste angst het is om het contact te verliezen met haar moeder. En onveilig gehecht kind, althans van het type ‘angstig ambivalent’, zal alles doen om het contact niet te verliezen: aanklampen en boos worden. En ja, beiden herken ik in mijn gedrag naar de eigenaar van het park. Ik probeer steeds opnieuw het contact goed te maken, hem mijn vertrouwen te geven terwijl ik me tegelijkertijd bedrogen door hem voel. Ik merk nu hoe onmogelijk deze spagaat is en begin te voelen in welk een spagaat het kleine meisje dat ik was moet hebben gezeten. Steeds opnieuw verraden te worden maar de relatie toch niet los te kunnen laten. Wat is jouw manier om controle te houden?
Cornélie Spijkerboer