Een oud student stuurde mij een boek toe, ‘Het bevuilde nest’ van José Al, met de toevoeging dat het hem zo diep had geraakt.
Ik was erg benieuwd, het zag er prachtig uit, en sloeg het verwachtingsvol open. Maar toen ik een paar regels las kreeg ik de kriebels, en dacht: “Ja hoor, weer een boek over kindermisbruik, dat weet ik nu wel.” Ik schaamde me een beetje voor die gedachte. Maar ik voelde ook een enorme verstikking. En dat gevoel kon ik niet direct plaatsen.
Toen ik het gevoel even liet bezinken, realiseerde ik me dat ik mij als kind net zo verstikt heb gevoeld. Verstikt in de verwachtingen die ik continu voelde van mijn omgeving. Ik begreep die verwachtingen niet maar voelde wel dat ik aan ze moest voldoen, anders zou ik teleurstellen. En omdat ik ze niet begreep wist ik ook niet hoe ik eraan moest voldoen. Ik realiseerde me dat ik het verstikte gevoel van toen op het nu plakte. In het openslaan van het boek projecteerde ik blijkbaar ook een onuitgesproken verwachting: Dit moet je lezen en er iets mee doen. Ik vertelde hierover aan een studiegenoot en zij hoorde in mijn verhaal een verlangen naar vrijheid. Als tegenhanger van het verstikte gevoel. Ja, dat herken ik al mijn hele leven. Maar ik besefte ook dat ik dat verlangen altijd had afgedaan als onvolwassen. Ik ‘nam geen verantwoordelijkheid’ en dat soort oordelen. Als kind voelde ik mij zelfs al schuldig als ik mij op de wc verschool als er bij de afwas geholpen moest worden. Wat echter nieuw voor me was, was het besef dat dat vrijheidsverlangen juist een heel gezond stuk in mij is. Heel authentiek eigenlijk. En ik begreep dat ik hiermee mijn verlangen vrij maak. Ach, besefte ik vervolgens, en dan hoef ik er ook niet meer voor te vechten. Wow, dat vechten, ook dat herken ik als levensthema. Tot slot, om de cirkel rond te maken, besef ik nu dat dat vechten van mij soms krampachtig kan zijn. Met onhandige gevolgen van dien. Maar nu ik vrij ben, kan ik die vrijheid VRIJwillig opgeven. Dan kan ik mij vanuit vrijheid aan de afwas wijden! Als noot: Ik begrijp nu ook, op een veel diepere laag, mijn rechtenstudie destijds. Ik studeerde af in het Strafrecht want ik had een fascinatie voor de gevangenisstraf. De vrijheidsberoving ervan raakte me in mijn ziel en daar wilde ik iets aan doen. Eigenlijk houd ik me nu nog steeds bezig met de bevrijding van de mens. Maar dan op een innerlijk niveau. Cornélie Spijkerboer |